- Ακάδ
- Περιοχή της Μεσοποταμίας, η οποία στα μέσα της τρίτης χιλιετίας ήταν επικεφαλής αυτοκρατορίας που εκτεινόταν από την Περσία έως τη Μεσόγειο. Η ακαδική εποχή αποτελεί μια ενδιάμεση περίοδο μέσα στον σουμεριακό πολιτισμό, με τον οποίο συνδέεται ως προς τα ουσιαστικά στοιχεία της. Όσα γνωρίζουμε για την εποχή αυτή οφείλονται κατά μεγάλο μέρος στις ανασκαφές της Νινευί και σε διάφορα έργα τέχνης που μετέφερε στα Σούσα, χίλια χρόνια αργότερα, ένας ελαμίτης κατακτητής. Οι επιγραφές που βρέθηκαν σε ακαδικά μνημεία μαρτυρούν μεγάλη φροντίδα για τη χρονική συνέχεια, αφού περιέχουν καταλόγους ετών. Η γλυπτική είναι αξιόλογη για τη λεπτότητα και την κίνηση, κάποτε και για τον μνημειακό της χαρακτήρα. Παρότι δεν σώζεται τίποτα από τους ναούς, των οποίων την ύπαρξη γνωρίζουμε μόνο από επιγραφές, το ανάκτορο του Ναράμ-Σιν κοντά στη Νινευί –με τις πέντε αυλές του, τα συνεχόμενα κτίρια και τον οχυρωμένο περίβολο πάχους 10 μ. με μία μόνο πύλη και με πύργους στις δύο πλευρές της– μας δίνει μια επιβλητική ιδέα της ακαδικής αρχιτεκτονικής. Η ακαδική γλώσσα, που είναι η παλιά σουμεριακή με σημιτικό τονισμό, ήταν η γλώσσα όλων των σημιτικών λαών που από τη νότια Μεσοποταμία εξαπλώθηκαν στις γύρω περιοχές, από την Καππαδοκία έως τον Περσικό κόλπο· τη δεύτερη χιλιετία χρησιμοποιήθηκε ως διεθνής και διπλωματική γλώσσα και την υιοθέτησαν ακόμα και οι φαραώ στις σχέσεις τους με άλλους λαούς.
Aκαδική στήλη με αναπαράσταση της θριαμβευτικής νίκης του Ακάδιου βασιλιά Ναράμ-Σιν, εναντίον των ορεινών πληθυσμών Λουλούμπι (Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι φωτ. Cicione).
Dictionary of Greek. 2013.